Vulvodynia vulva yani kadın dış genital organında kronik rahatsızlık ya da ağrı olarak tanımlanır.
Özellikle yanma, irritasyon, kaşıntı ve hassasiyet ile karakterizedir.
En sık görülen şikayet yanmadır.
Vulvodynia şikayetleri son derece kişiseldir ve zaman ve yer bakımından büyük değişiklikler gösterir. Şikayetlerin yeri ve derecesi gün içerisinde bile dalgalanmalar gösterebilir. Ağrı kalıcı ya da geçici olabilir. Yaygın ya da lokalize şekilde ortaya çıkabilir. Pekçok vakada ağrı herhangi bir etkene bağlı olmaksızın kendiliğinden ortaya çıkar. Bazı kaynaklarda pudental nöralji olarak da geçer. Aniden başlayıp aniden yok olabilir. Diğer pekçok kronik ağrı durumları gibi vulvodynia da kişinin yaşam kalitesini olumsuz yönde etkiler.Kişinin günlük aktiviteleri ve cinsel yaşantısı kısıtlanır. Çalışma kabiliyeti azalır.Bu kısıtlamalar kişinin kendine olan güveninde azalmaya neden olabilir. Çoğu kadın kot pantolon hatta kumaş pantolon bile giyemez.
Nedenleri
Vulvodynia’ye yol açan nedenler tam olarak bilinmemektedir. pekçok suçlanan faktör vardır ancak kanıtlanmış bir neden bulunamamıştır.
- Vulvaya giden sinirlerde irritasyon ya da zedelenme
- Mantar enfeksiyonlarına karşı aşırı hassasiyet
- Çevresel faktörlere karşı allerji (ped, tuvalet kağıdı vb.)
- İdrarda oksalat kristalleri
- Kas spazmı suçlanan en önemli etmenlerdir.
Vulvodynianın enfeksiyon ya da cinsel yolla bulaşan bir hastalık olduğuna dair bir kanıt yoktur.
Bazı hekimler yüksek miktarda oksalik asit içeren çay, çukulata, fıstık, tereyağ ve bazı meyve ve sebzeler gibi gıdaların yüksek miktarda tüketilmesinin bu duruma neden olabileceğini ileri sürseler de son çalışmalar oksalik asidin olayla ilgisinin olmadığı yönündedir.
Tanı ve Tedavi
Vulvodynia tanısı vulva ağrısına neden olan mantar enfeksiyonu, herpes, cilt hastalıkları, bakteriyel enfeksiyonlar gibi etkenlerin ekarte edilmesi yani olmadığının gösterilmesi sonucu konur. Muayenede vulva dokusu şiş ve kızarık olarak bulunabilir. Kesin teşhis konulana kadar kişi pekçok değişik branşlardan doktor gezmek zorunda kalabilir. Günümüzde bu hastalığın etkili bir tedavisi yoktur. Tedavide o anki şikayetleri giderecek ilaçlar kullanılır. Bunlar sakinleştiriciler, ağrı kesiciler, sinir sistemini bloke eden ilaçlar gibi maddelerdir. Nadiren çok şiddetli vakalarda cerrahi girişim ile vulvaya giden sinirlerin tahrip edilmesi gibi bir yol gerekli olabilir.
Öneriler
- Genital bölgeyi çoksık yıkamayın
- Tercihan sabun kullanmayın
- Yıkandıktan sonra iyice kurulayın ya da fön makinesini soğuk konumunda çalıştırarak kurutun
- Kimyasal irritanlardan kaçının
- Parfümlü tuvalet malzemeleri kullanmayın
- Genital bölgeye asla sprey yada parfüm sıkmayın
- Çamaşırlarınızı yıkarken daha önceden bilmediğiniz detarjanları kullanmayın
- %100 pamuklu iç çamaşırı tercih edin
- Tayt giymekten kaçının
- Sürtünmeye neden olacak bisiklete binme gibi aktivitelerden mümkün olduğunca uzak durun
- Gece yatarken mümkünse iç çamaşırı ve pijama altı giymeyin