İnsan gametlerinin ve embryolarının dondurulmasının tüp bebek pratiğinde büyük önemi vardır. Tüp bebek uygulamalarında çoğul gebelik riskini en aza indirmek için genel yaklaşım en fazla 3 embryo transfer etmektir. Bu durumda akla gelen ilk soru elde edilen fazla embryoların ne şekilde değerlendirileceğidir. Bu şekilde elde edilen fazla embryoların dondurulması hastaya hem ekonomik hem de psikolojik bir avantaj sağlamaktadır. Ayrıca dondurulan embryolar transfer edileceği zaman hasta herhangi bir tedaviye gereksinim duymamaktadır. Embryo dondurma işlemi tüp bebek uygulamalarında başarı şansını arttıran bir işlem olarak da değerlendirilebilir.
Embryo dondurma ve çözme işlemi, embryolar kimyasal maddelerle (kriyoprotektan) dengelendikten sonra soğutulması ve -196 santigrad derecede sıvı nitrojen içinde depolanması, çözüldükten sonra da krioprotektan ortamından uzaklaştırılarak ileri gelişimi sağlamak için özel kültür ortamlarının içine alınmasıdır. Her iki işlemde çok dikkatli yapılmalıdır. Hücre yapısının korunabilmesi için hücrelerin düşük hızda su kaybetmeleri buna bağlı olarak da yavaş soğutma yöntemi ile dondurulmaları sağlanmalıdır. Soğutma sırasında medium içindeki saf su katılaşır ve sonuçta hücreye göre daha yoğun bir hal alır. Ancak yavaş soğutma yöntemi ile ufak hacimler soğutulduğunda bu kez aşırı soğuma oluşur ve solüsyon donma sıcaklığının altına kadar soğutulduğu halde buz kristalleri oluşur. Bu işlem çok ani olur ise embryolar zarar görür. Zarar görmeyi engellemek için seeding adı verilen bir teknik ile buz kristalleri çok yavaş oluşturulur.
Rutin tüp bebek ve mikroenjeksiyon ugulamalarında embryo dondurma ile gebelikoranları %15-25 arasında değişmektedir.Aynı siklusda gebelik elde edebilmiş ve kalan embryolar dondurulmuş ise bu kez gebelikoranı %40 kadar olmaktadır. Çiftlerden izin belgesi alınarak dondurulan embryolar Türkiye’de 1997 yılında yürürlüğe giren bir yasa ile 3 yıl boyunca sıvı nitrojen içerisinde saklanabilmektedir.
Dondurma işleminin etkisini bir örnekle açıklayalım. Bir kadından aynı adet döneminde 6 adet embryo elde edildiğini ve bunların 3 tanesinin transfer edildiğini, kalan 3 tanesinin de dondurulduğunu farz edelim. Transfer edilen embryolar ile tekiz gebelik elde edilmiş olsun. Bu bebek 40 hafta sonra doğacaktır. Bebek 3 yaşına geldiğinde anne ve babası ikinic bir çocuğa karar verdiğinde bu kez önceden dondurulmuş embryolar kullanılarak yeniden tekiz gebelik elde edildiğini düşünün