Distosi (zor doğum)
Distosi kelime anlamı olarak zor doğum demektir. Annenin doğum kanalı, fetus ve rahim’deki anormalliklere bağlı olarak gelişebilir.
Tedavi altta yatan nedene yönelik olarak yapılır
Uterus’a bağlı distosiler
Tanı | Neden | Tedavi |
Uzamış latent faz.Doğum ağrılarının başladıktan sonra etkili hale gelmemesi | Erken dönemde fazla miktarda sedasyon, kasılmların yetersiz kalması | Ultrason ile gebelik yaşı doğru olarak saptandıklatn sonra amniyon kesesi açılarak suni sancı verilir. gerek var ise sezaryen yapılır |
Uzamış aktif dönem.Ağrılar yeterlik sıklık ve şiddette olmasına rağmen eylemin ilerlememesi açılmanın olmaması | Bebeğin başı ile annenin çatısı arasında uyumsuzluk olması, rahim ağzının sert olması, bebeğin başının uygun pozisyonda olmaması ya da başka bir kısmın önde gelmesi (makat gibi), doğum kanalını tıkayan tümör gibi bir etken olması | Altta yatan sebebe yönelik yapılır. Genelde sezaryen gerekir |
Eylemde duraklama.Eylemin aktif döeminin herhangi bir anında ağrı, ve açılmanın durması | Baş-pelvis uygunsuzluğu, pozisyon anomalileri, aşırı sedasyon | Amniyon mayii açılır suni sancı verilir. Gerekirse sezaryen yapılır. |
Doğum yoluna bağlı distosiler
Tanı | Neden | Tedavi |
Kemik pelvis distosileri. Annenin kemikyapısı dardır ve buna bağlı olarak bebek doğamaz | yapısal bir durumdur | Sezaryen |
Yumuşak doku distosileri | Doğum kanalını ilgilendiren yumuşak dokuların tümoral ya da gelişimsel anomalileridir | Sezaryen |
Bebeğe bağlı distosiler
Neden | Tedavi |
İri bebek, duruş anomalileri, bebekte anomali, yapışık ikizler, ikiz doğumda kilitlenme vb. | Sezaryen |
Omuz Takılması
Bebeğin başının doğduktan sonra omuzlarının kemik yapılara takılarak sıkışmasıdır.300 doğumda bir görülür. Annede diabet, iri bebek, şişmanlık, doğumun 2. evresinin uzaması, vakum ya da forseps gerektiren doğumlar ile daha önce omuz takılması öyküsünün olması risk faktörleridir. Doğum esnasında meydana geldiğinde bazı manevralarla omuzlar ve bebek kurtarılmaya çalışılır.Bebeğin köprücük kemiğinde ve kol kemiğinde kırılma, bebeğin koltuk altından geçen karmaşık sinir sisteminde zedelenme ve buna bağlı uzun dönem fonksiyon kayıpları, bebeğin doğum kanalında uzun süre kalmasına bağlı oksijensizlik ve bunun uzun dönem etkileri ile bebeğin kaybedilmesi omuz takılmasının koplikasyonlarıdır. Normal doğumda karşılaşılabilecek en korkunç komplikasyonlardan biridir.
Rahim yırtılması (uterus rüptürü)
Uterus adelesinin eylem sırasında ya da daha önce yırtılmasıdır.Sebepleri arasında sancıların yeterli olmasına rağmen açılmanın olmaması, geçirilmiş rahim ameliyatları (sezaryen), uterusa yönelik direk travmalar, doğum esnasında dışarıdan rahime fazla miktarda basınç uygulanması, baş pelvis uygunsuzluğu olmasına rağmen suni sancı verilmesi ve ters giden birşeyler olmasına rağmen normal doğumda ısrar edilmesidir.1500 doğumda bir görülür.
Bu durum anne ve bebeğin hayatını tehdit eden çok ciddi bir durumdur ve acil sezaryen gerektirir.
Kordon sarkması
Bebeğin zarları açıldıktan sonra göbek kordonunun buradan sarkmasıdır.Çok acil sezaryen gerektiren son derece ciddi bir durumdur. Genelde makat geliş, erken doğum, ikiz gebeliklerde ilk bebek doğduktan sonra görülür.
Akut Fetal Distres
Eylemin herhangi bir safhasında bebeğin sıkıntuıya girmesi ve kalp seslerinin yavaşlamasıdır. Plasentanın erken ayrılması (ablasyo), baş pelvis uygunsuzlukları, kordon sarkması, başın normal pozisyonunda olmaması, plasenta previa, yetersiz doğum müdahaleleri, gereksiz ve yanlış uygulanan suni sancı, bebeğe giden kan akımında meydana gelen herhangi bir azalma bu duruma neden olabilir.
1 saat içerisinde normal doğum olacak gibi görünmüyorsa sezaryen uygulanır. Kalp seslerinin çok düştüğü vakalarda acil sezaryen gerekir.
Makat geliş
% 3-4 vakada bebek başı ile değil poposu ile gelir. Bu tam bir sezaryen endikasyonu değildir ama genelde bebeği sıkıntıya sokmamak için sezaryen tercih edilir.
Plasentanın ayrılmaması
Doğum sonrası 30 dakika içinde plasenta kendiliğinden ayrılır. Eğer bu gerçekleşmez ise ya da plasentanın bir kısmı içeride kalır ise uygun bir anestezi verilerek kalan kısım elle alınır. Bazen plasenta rahimin kas dokusuna hatta dış yüzeyine kadar ilerleyebilir. Bu durumda eğer plasenta parçaları temizlenemez ise rahimin alınması dahi gerekebilir.
Uterus İnversiyonu
Doğumdan sonra rahimin içinin dışa doğru dönmesidir. 15.000 doğumda bir rastlanır.Tam ya da kısmi olabilir.Fark edildiği anda acil olarak mümkünse anestezi altında geri çevrilmeye çalışılmalıdır.Bu esnada rahim gevşemesine neden olan ilaçlar kullanılmalıdır. Bazen ameliyat gerekebilir.
Uterus Atonisi
Doğumdan sonra rahmin yeteri kadar kasılmamasıdır. Çok ciddi ve ani kanamalara neden olur. Doğumda en sık anne ölüm sebebidir.Özellikle doğum sonrası ilk 24 saat uyanık olmak gerekir.